(Cadn.com.vn) - "Việc Bộ VH-TT&DL quyết định xếp hạng Hải Vân Quan là di tích quốc gia đã khẳng định những giá trị lịch sử, kiến trúc nghệ thuật tiêu biểu của di tích, đồng thời cũng ghi nhận sự đồng lòng, nhất trí của 2 địa phương là tỉnh TT-Huế và TP Đà Nẵng đối với việc gìn giữ, bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa của dân tộc", đó là khẳng định của bà Đặng Thị Bích Liên, Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL tại Lễ công bố Quyết định và đón nhận Bằng Xếp hạng di tích quốc gia Hải Vân Quan vừa được thành phố Đà Nẵng và tỉnh TT-Huế tổ chức hôm qua (24-5).

Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL Đặng Thị Bích Liên trao Bằng xếp hạng di tích quốc gia Hải Vân Quan cho lãnh đạo hai địa phương.

Theo bà Liên, trong lịch sử dân tộc Việt Nam, từ khi cha ông ta mở cõi vào phía Nam thì Hải Vân Quan thực sự trở thành một gạch nối hết sức quan trọng trên con đường thiên lý. Vị trí xung yếu này là mối quan tâm đặc biệt đối với nhiều triều đại, nơi đây được đánh giá là vị trí chiến lược cần phải khống chế để tập kết quân đội, đặt đồn kiểm soát cả đường bộ lẫn đường thủy. Đặc biệt, triều Nguyễn đã đưa vị thế của Hải Vân Quan lên một tầm cao mới trong việc biến nơi đây thành một pháo đài quân sự, một cứ điểm phòng thủ từ xa hữu hiệu trong hệ thống phòng thủ quanh kinh đô Huế. Các công trình và vết tích còn lại của Hải Vân Quan được xây dựng trên độ cao 490 mét của ngọn Hải Vân hùng vĩ với tư cách là một công trình kiến trúc thành lũy quân sự đã chứng minh đây thực sự là một trong những quan ải hùng tráng nhất Việt Nam.

Bà Liên cho rằng, việc Bộ VH-TT&DL quyết định xếp hạng Hải Vân Quan là di tích quốc gia đã khẳng định những giá trị lịch sử, kiến trúc nghệ thuật tiêu biểu của di tích, đồng thời cũng là ghi nhận sự đồng lòng, nhất trí của 2 địa phương là tỉnh TT-Huế và TP Đà Nẵng đối với việc gìn giữ, bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa của dân tộc. Phó Chủ tịch UBND tỉnh TT-Huế, ông Nguyễn Dung nhìn nhận, việc Hải Vân Quan được xếp hạng di tích sẽ góp phần gìn giữ và phát huy những giá trị gắn liền với di tích, tránh tình trạng các hạng mục của di tích bị xuống cấp như hiện nay, góp phần thúc đẩy sự phát triển văn hóa - du lịch của hai địa phương. Do vậy, các cấp chính quyền hai địa phương phải tiếp tục tăng cường phối hợp, cùng nhau bảo vệ, phát huy và khai thác tốt hơn di tích Hải Vân Quan trong thời gian tới. "Để thực hiện điều này, tỉnh TT-Huế sẽ chỉ đạo các cơ quan, đơn vị chức năng của tỉnh phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đơn vị chức năng của thành phố Đà Nẵng thường xuyên tổ chức tuyên truyền, giới thiệu di tích trên các phương tiện thông tin đại chúng; tham mưu, đề xuất xây dựng và ban hành Quy chế quản lý và bảo vệ, phát huy và khai thác di tích; thực hiện công tác trùng tu di tích một cách đồng bộ và hiệu quả", ông Dung nói.

Lãnh đạo Bộ VH-TT&DL và hai địa phương Đà Nẵng và TT-Huế chứng kiến Bản ghi nhớ về phối hợp thực hiện công tác bảo tồn và phát huy giá trị Hải Vân Quan.

Đồng quan điểm nói trên, ông Đặng Việt Dũng, Phó Chủ tịch Thường trực UBND, Trưởng Ban Tuyên giáo Thành ủy Đà Nẵng, nhìn nhận: Với nhiều lý do, cả khách quan lẫn chủ quan, mà lâu nay di tích quan trọng này chưa được quan tâm, quản lý, bảo vệ đúng mức; để rồi xuống cấp trầm trọng, trở nên hoang phế. "Vì thế mà Bằng xếp hạng di tích chúng ta đón nhận hôm nay thể hiện sự quan tâm sâu sắc của lãnh đạo Bộ VH-TT&DL, thể hiện trách nhiệm của chúng ta đối với một di sản quan trọng của tiền nhân để lại, và đặc biệt, thể hiện sự gắn kết, phối hợp chặt chẽ giữa tỉnh TT-Huế và TP Đà Nẵng từ trong lịch sử đến hiện tại, có thể coi đây là biểu tượng về tình đoàn kết giữa hai địa phương hiện nay. Khi Hải Vân Quan được xếp hạng di tích cấp quốc gia, chúng ta có cơ sở pháp lý để quản lý, bảo vệ và phát huy giá trị của nó", ông Dũng khẳng định.

Dịp này, thay mặt lãnh đạo TP Đà Nẵng, ông Đặng Việt Dũng đề nghị Bộ VH-TT&DL tiếp tục quan tâm hỗ trợ, giúp đỡ hai địa phương thực hiện nhiệm vụ quan trọng nói trên; đồng thời đề nghị tỉnh TT-Huế tiếp tục chỉ đạo các ban, ngành, địa phương chung tay cùng Đà Nẵng trong việc quản lý, tôn tạo và phát huy giá trị di tích. "Về phần mình, UBND TP Đà Nẵng sẽ chỉ đạo các ngành, địa phương chấp hành nghiêm túc Luật Di sản Văn hóa, phối hợp với các ban, ngành, địa phương của tỉnh TT-Huế xây dựng quy chế quản lý, bảo vệ, xây dựng Đề án phục hồi, tôn tạo và phát huy giá trị di sản Hải Vân Quan", ông Dũng khẳng định.

Lãnh đạo Bộ VH-TT&DL và hai địa phương cắm mốc khu vực di tích.

Ngay sau khi công bố quyết định, thay mặt Bộ VH-TT&DL, bà Đặng Thị Bích Liên đề nghị lãnh đạo hai địa phương Đà Nẵng và TT-Huế, bằng niềm tự hào và tinh thần, trách nhiệm, khẩn trương đẩy mạnh công tác giới thiệu, tuyên truyền về giá trị các mặt của di tích, qua đó nâng cao ý thức, trách nhiệm bảo vệ và phát huy giá trị di tích trong cộng đồng di tích trở thành điểm đến hấp dẫn; tiếp tục nghiên cứu giá trị của di tích để hoàn thiện và từng bước triển khai Dự án tu bổ, tôn tạo di tích gắn với phát triển du lịch của địa phương, đồng thời đầu tư kinh phí, huy động mọi nguồn lực xã hội tham gia bảo vệ và phát huy giá trị di tích...

Như vậy có thể nói, ngày 24-5-2017 là ngày rất đáng nhớ không chỉ đối với ngành Văn hóa - Thể thao mà còn đối với Đảng bộ, chính quyền và nhân dân hai địa phương láng giềng là TP Đà Nẵng và tỉnh TT-Huế khi Hải Vân Quan chính thức đón nhận Bằng xếp hạng di tích quốc gia. Kể từ giờ phút ấy, Hải Vân Quan không chỉ được cứu khỏi sự hoang phế mà tương lai gần sẽ trở thành một địa chỉ văn hóa, du lịch hấp dẫn đối với người dân, du khách trong và ngoài nước...

D.Hùng